Η Ειδική Αγωγή σε Κρίσιμο Σταυροδρόμι Διεκδικούμε Ουσιαστική Στήριξη!

Συνάδελφοι/ισσες, γονείς, και μαθητές/τριες,

Σε μια περίοδο που η ανάγκη για ουσιαστική στήριξη των μαθητών/τριών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες είναι πιο επιτακτική από ποτέ, γινόμαστε μάρτυρες αντιφατικών εξελίξεων.

Στα σχολεία της ΕΛΜΕ Νότιας Αθήνας στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δ΄ Αθήνας, εγκρίθηκαν 24 νέα Τμήματα Ένταξης για το νέο σχολικό έτος. Πρόκειται για έναν μεγάλο αριθμό, ο οποίος, αν και θετικός, δεν καλύπτει το σύνολο των αναγκών. Δυστυχώς, παραμένουν σχολικές μονάδες της Διεύθυνσής μας, κυρίως Γενικά Λύκεια (ΓΕΛ), που δεν διαθέτουν Τμήμα Ένταξης, αφήνοντας ακάλυπτο σημαντικό μέρος των μαθητών/τριών μας. Το πάγιο αίτημα των εκπαιδευτικών σωματείων και των οργανώσεων των γονέων ήταν και παραμένει η πλήρης στήριξη της ειδικής αγωγής σε όλες τις μορφές που ορίζουν οι διαγνώσεις και οι ανάγκες των μαθητών/τριών μας.

Η εν λόγω εξαγγελία για τα νέα Τμήματα Ένταξης συμπίπτει με την ψήφιση του νομοσχεδίου[1] που η κυβέρνηση μεθοδεύει μέσα στο καλοκαίρι και με τα σχολεία κλειστά, με το οποίο δρομολογούνται αλλαγές που οδηγούν σε περαιτέρω υποβάθμιση της ειδικής εκπαίδευσης, έχοντας ως μόνιμο “μπούσουλα” την περικοπή δαπανών και τη μείωση των πιστώσεων. Αυτή η αρνητική εξέλιξη αγγίζει άμεσα και τη λειτουργία των Τμημάτων Ένταξης. Σύμφωνα με τον νόμο που θα τεθεί σε ισχύ το σχολικό έτος 2025-2026, αλλάζει η φυσιογνωμία λειτουργίας του Τμήματος Ένταξης. Πλέον, η “υποστήριξη” θα παρέχεται κυρίως μέσα στην τάξη, γεγονός που ήδη εφαρμόζεται σε πολλά σχολεία, στο όνομα της “συμπερίληψης”. Ο εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής θα “περιφέρεται” στα τμήματα του σχολείου, αντί να προσφέρει εξατομικευμένη στήριξη σε κατάλληλες συνθήκες. Στην πραγματικότητα, καταργείται η εξατομικευμένη στήριξη του μαθητή/τριας με εξατομικευμένο πρόγραμμα, σε χώρο που να εξασφαλίζει την ηρεμία και τον απαραίτητο χρόνο για ολόπλευρη υποστήριξη. Αυτή η προσέγγιση θα γίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Στο ίδιο πνεύμα, ο/η σχολικός/η νοσηλευτής/τρια γίνεται «λάστιχο» καθώς έχει στην ευθύνη του/της περισσότερα από ένα σχολεία.

Παράλληλα, η λειτουργία του Τμήματος Ένταξης κλειδώνει το ανώτερο όριο μαθητών/τριών σε κάθε τάξη, δηλαδή μέχρι 25 μαθητές/τριες για την Πρωτοβάθμια και μέχρι 27 για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ δεν παύει να βρίσκεται σε ισχύ η εξοργιστική πρόβλεψη του νόμου για δυνατότητα επιπλέον 10% πλήθους μαθητών ανά τμήμα[2]. Για τη ΔΔΕ Δ΄ Αθήνας, τα παραπάνω συνεπάγονται νέες συγχωνεύσεις/καταργήσεις τμημάτων, επιβαρύνοντας περαιτέρω τις συνθήκες διδασκαλίας και μάθησης. Επίσης, με βάση τις οδηγίες και τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, διαφαίνεται μεγάλη μείωση των προσλήψεων εκπαιδευτικών Παράλληλης Στήριξης.

Για την ουσιαστική στήριξη της ειδικής αγωγής, η ίδρυση των Τμημάτων Ένταξης είναι απαραίτητο να συνοδεύεται από:

• Προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών. Δημιουργία οργανικών θέσεων με βάση τις πραγματικές ανάγκες των σχολείων. Καμία περικοπή στους εκπαιδευτικούς Παράλληλης Στήριξης για τους μαθητές που δικαιούνται.
• Στελέχωση με το αναγκαίο εκπαιδευτικό και επιστημονικό προσωπικό (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, βοηθητικό προσωπικό).

Με βάση αυτά τα νέα δεδομένα, ως ΕΛΜΕ Νότιας Αθήνας, διεκδικούμε:

• Νέες προσλήψεις ώστε να καλυφθούν όλες οι ανάγκες με μόνιμο και σταθερό προσωπικό.
• Νέες οργανικές θέσεις Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ), καθώς και νέο κύκλο μεταθέσεων, βελτιώσεων και αποσπάσεων, προκειμένου  διασφαλίζεται η ισονομία και η αξιοκρατία στις υπηρεσιακές μεταβολές, δεδομένου ότι οι κενές θέσεις έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά.
• Διορισμοί εδώ και τώρα μόνιμων εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής. Να πάψει το χρόνιο αίσχος της κάλυψης των περισσότερων αναγκών με αναπληρωτές και μάλιστα σε πάρα πολλές περιπτώσεις όχι από την αρχή της σχολικής χρονιάς.
• Το Υπουργείο Παιδείας να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε όλοι/ες οι εκπαιδευτικοί να είναι στη θέση τους την 1η Σεπτεμβρίου και να λειτουργήσουν τα Τμήματα Ένταξης και η Παράλληλη Στήριξη χωρίς περικοπές και καθυστερήσεις. Η εγκύκλιος που το υπουργείο Παιδείας έχει ήδη εκδώσει (92851/Ε2/25-7-2025) με θέμα «Προσδιορισμός οργανικών θέσεων στα νεοϊδρυθέντα Τμήματα Ένταξης και τοποθετήσεις εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης», εκτός του ότι βασίζεται στους κόφτες που προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία (Ν. 3848/2010, Ν. 3699/2008, όπως μάλιστα αυτός τροποποιείται επί τα χείρω με το υπό συζήτηση και ψήφιση νομοσχέδιο, κ.α.) ολοφάνερα δείχνει ανετοιμότητα και προχειρότητα (για να χρησιμοποιήσουμε μια συγκρατημένη έκφραση) καθώς προβλέπει κάλυψη οργανικών θέσεων αποκλειστικά με τοποθετήσεις εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής που βρίσκονται στη διάθεση των Υπηρεσιακών Συμβουλίων. Ταυτόχρονα, εκεί που ο νόμος δίνει όντως δυνατότητες για ρυθμίσεις σε όφελος των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών της Ειδικής Αγωγής, η εγκύκλιος σιωπά. Κραυγαλέο παράδειγμα η διάταξη του άρθρ. 35 παρ. 4 Ν. 3699/2008, όπως προστέθηκε με το άρθρ. 77 παρ. 2 Ν. 5218/2025, με την οποία προβλέπονται, μετά τις οριστικές τοποθετήσεις εκπαιδευτικών που βρίσκονται στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ και τις μεταθέσεις, ΔΙΟΡΙΣΜΟΙ.
• Να μην γίνουν νέες συγχωνεύσεις/καταργήσεις τμημάτων γενικής παιδείας, να ανοίξουν νέα τμήματα και να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα ώστε η διδασκαλία να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες. 20 μαθητές ανά τμήμα γενικής παιδείας και 15 ανά τμήμα προσανατολισμού. Να δεσμευθεί η ΔΔΕ Δ΄ Αθήνας ότι δεν θα υπάρξει μείωση τμημάτων σε σχέση με το πλήθος των τμημάτων για τα οποία έχει ήδη εκδοθεί και αποσταλεί στα σχολεία απόφαση του Αναπληρωτή Διευθυντή Εκπαίδευσης (12503/25-7-2025).

Καλούμε όλους/ες  τους συναδέλφους/ισσες, τους γονείς και τους μαθητές/τριες σε εγρήγορση και κοινό αγώνα για την προάσπιση του δικαιώματος στην ποιοτική εκπαίδευση για ΟΛΑ τα παιδιά, με πλήρη στήριξη της Ειδικής Αγωγής!

[1] Νομοσχέδιο με τίτλο «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Ελληνορθόδοξη Ιερά Βασιλική Αυτόνομη Μονή του Αγίου και Θεοβάδιστου όρους Σινά στην Ελλάδα», ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, ενίσχυση της ασφάλειας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, διατάξεις για τον αθλητισμό και λοιπές ρυθμίσεις»

[2] Μέχρι τώρα προβλέπεται κόφτης στην απόφαση μείωσης του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα αποκλειστικά στην περίπτωση των μαθητών με διαγνωσμένες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμισία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία. Ακόμα και αν οι μαθητές αυτοί είναι περισσότεροι από τέσσερις (κατά τα άλλα ανώτατος επιτρεπόμενος αριθμός), η μείωση του όλου αριθμού των μαθητών του τμήματος κατά τρεις δεν επιτρέπεται αν στο σχολείο λειτουργεί Τμήμα Ένταξης (άρθρ. 6 παρ. 1 Ν. 3699/2008, τελευταία εδάφια, όπως προστέθηκαν με το άρθρ. 11 παρ. 1Α  του επίσης αντιεκπαιδευτικού Ν. 4452/2017). ΤΩΡΑ ΟΜΩΣ, με το άρθρ. 114 του υπό συζήτηση και ψήφιση νομοσχεδίου, ο κόφτης επεκτείνεται και στην περίπτωση των μαθητών με αναπηρία και διαγνωσμένες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, δηλαδή πλέον ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ, αν στο σχολείο λειτουργεί Τμήμα Ένταξης.